Facebook
Rehabilitacja w Stwardnieniu Rozsianym (SM) ze względu na charakterystykę choroby jest procesem złożonym, długofalowym i kompleksowym. W procesie usprawniania i przeciwdziałania skutkom choroby nie możemy mówić o pewnych schematach postępowania terapeutycznego. Każdy pacjent jest inny i wymaga przygotowania osobnego programu rehabilitacyjnego. W związku z powyższym, nie można mówić o standardowym zestawie ćwiczeń usprawniających dla wszystkich chorych na SM.
Kompleksowość terapii biorąc pod uwagę aspekt czysto motoryczny, polega na podejściu do pacjenta w sposób wielowymiarowy, z wykorzystaniem odmiennych technik kierowanych bezpośrednio lub pośrednio na konkretne problemy chorego. Techniki, metody i formy rehabilitacji wykorzystywane w procesie terapeutycznym przez naszych specjalistów w tym zakresie to:
PNF (Prorioceptive Neuromuscular Facilitation) Torowanie Nerwowo Mięśniowe – jest to jedna z najstarszych metod terapeutycznych stworzona w 1946 roku, przez niemieckiego neurofizjologa dr Herman’a Kabat oraz fizjoterapeutkę Maggie Knott. Od tamtej pory po dzisiejszy dzień, jest ona nieustannie rozwijana i doskonalona. Celem tej metody jest praca nad funkcją, której dany chory aktualnie potrzebuje. Ogólna zasada PNF’u polega na wykorzystaniu silnych i zdrowych rejonów ciała, gdzie na zasadzie synergizmów wzmacniamy rejony słabsze poprawiając tym samym ich funkcję.
Neuromobilizacje autorstwa Jerzego Szpryngera i Grażyny Sozańskiej – w metodzie tej pracujemy na traktach nerwów obwodowych, wpływając w sposób pośredni na centralny układ nerwowy, rozklejając blizny łącznotkankowe powstałe w miejscach przebytych ognisk zapalnych. W ten sposób zmniejszamy patomechanikę przenoszenia potencjałów czynnościowych wzdłuż nerwu, a głównym efektem takiego działania jest przede wszystkim zmniejszenie spastycznego napięcia mięśniowego oraz poprawa czucia zarówno powierzchownego jak i głębokiego.
Terapia Manualna wg koncepcji Brian’a Mulligan’a – jest to innowacyjne podejście do terapii manualnej. Połączenie mobilizacji stawów obwodowych i przedłużonych ślizgów w stawach kręgosłupa z fizjologicznym ruchem czynnym pacjenta, ewentualnie biernym wykonywanym przez terapeutę. Przez ruch wykonywany podczas zabiegu mobilizacyjnego terapeuta będąc cały czas w kontakcie z pacjentem, ma pełną świadomość skuteczności wykonywanej techniki. Warto pamiętać, że szczególnie w SM przed wykonaniem mobilizacji powyższą metodą, należy najpierw popracować na okalających staw tkankach miękkich w celu zmniejszenia ich patologicznego napięcia, a następnie wykonać mobilizację stawu, w przeciwnym wypadku efekt terapeutyczny będzie zdecydowanie mniejszy.
Taping Medyczny – dzięki elastycznym plastrom aplikowanym bezpośrednio na powierzchnię skóry, możemy uzyskać efekt terapeutyczny w postaci zmniejszenia spastycznego napięcia mięśniowego, w wyniku którego następuje; zdecydowana poprawa trofiki tkanek podskórnych, zwiększenie biernego oraz czynnego zakresu ruchomości w stawach, poprawa siły mięśniowej, zwolnienie ucisku otaczających tkanek miękkich na receptory bólowe – powodując tym samym zmniejszenie doznań bólowych pacjenta. Zdecydowaną zaletą tej metody jest to, iż plastry aplikuje się na 2-4 doby przez co działają one nieprzerwalnie na tkanki przez dłuższy czas.
Współczesne metody diagnostyki i leczenia tkanek miękkich – jest to zbiór aktualnie najskuteczniejszych technik leczenia tkanek miękkich, mających swoje początki w ortopedii, fizjoterapii, osteopatii oraz chiropraktyce, autorstwa Dr n. k. f . Jarosława Ciechomskiego. W metodyce takiego postępowania terapeutycznego zawierają się:
Techniki Energizacji Mięśni (MET)
Mięśniowo-Powięziowe Rozluźnianie
Terapia Punktów Spustowych
Techniki Aktywnego Rozluźniania
Dysbalans Mięśniowy
Wszystkie wyżej wymienione techniki skupiają się na tkance miękkiej, która łączy, wspiera lub otacza narządy organizmu, a nie jest tkanką kostną. Wykorzystywane są one w naszej terapii stwardnienia rozsianego, gdyż objawy zmian w obrazie neurologicznym tej choroby najbardziej widoczne są właśnie w tkankach miękkich.
Podsumowując, celem terapii osób chorych na Stwardnienie Rozsiane (SM) jest przywrócenie funkcji i aktywności dnia codziennego w sposób najbardziej zbliżony do normy.
Kiedy wykonamy szereg zabiegów, a stan pacjenta ulega poprawie, chcemy ten stan rzeczy utrzymać jak najdłużej poprzez dobranie do terapii odpowiednich ćwiczeń; wzmacniając bodźce czucia głębokiego, zapewniając odpowiednią długość i elastyczność mięśni, ścięgien, powięzi czy wprowadzając trening ekscentryczny oraz plajometryczny w celu zachowania koordynacji, siły i wydolności mięśniowej. Należy pamiętać, iż SM jest chorobą o nieznanej etiologii, a nasze działania dążą do ograniczenia skutków choroby, poprawy jakości życia oraz zmniejszenia jej objawów. Trwałe i nieodwracalne (na dzień dzisiejszy) uszkodzenia mieliny komórek nerwowych oraz samych aksonów rodzi konieczność ciągłej rehabilitacji. Niezwykle ważnym aspektem dla skutecznej terapii jest sumienna praca pacjenta i stosowanie się do zaleceń fizjoterapeuty, szczególnie w okresach między turnusami rehabilitacyjnymi.
Aby zapewnić naszym pacjentom kompleksowość prowadzonej terapii, nasza placówka umożliwia korzystanie z porad psychologa, lekarza rehabilitacji ruchowej oraz neurologa.
Opracował mgr fizjoterapii Łukasz Majewski